Το Πάσχα στην Ελλάδα είναι μοναδικό, γι’ αυτό και σας προτείνω κι άλλους προορισμούς, κοντά στη Θεσσαλονίκη αλλά και πιο μακριά!
Από τη Ντέπυ Χιωτοπούλου (hiotopoulou@gmail.com)
Στη Χαλκιδική
Ιδανικός προορισμός και για τις ημέρες του Πάσχα, τώρα που όλα γύρω μας είναι καταπράσινα, και όχι μόνο αυτό, αλλά και η θάλασσα μας προ(σ)καλεί για τις πρώτες μας βουτιές!
Στα χωριά της Κασσάνδρας, της Σιθωνίας και της Προ του Άθω περιοχής, τη Μεγάλη Παρασκευή ακολουθείστε την περιφορά του Επιταφίου στα δρομάκια των χωριών και το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ λάβετε το Άγιο φως και στη συνέχεια ακούστε τον παπά να ψάλει το «Χριστός Ανέστη…».
Στην Ιερισσό, την Τρίτη ημέρα του Πάσχα αναβιώνουν τα έθιμα «Μαύρο Αλώνι» και «Καγκελευτός Χορός». Η λιτανεία ξεκινάει από την κεντρική εκκλησία με την εικόνα της Αναστάσεως, τα λάβαρα, τους ιερείς και την εθνική σημαία και πορεύεται με ψαλμωδίες στη θέση «Αλώνι», όπου ψάλλεται τρισάγιο και ακολουθεί χορός. Η τελετή έχει τις ρίζες της στα χρόνια της Επανάστασης του 1821 και αιτία είναι ένα τραγικό τοπικό επεισόδιο του Αγώνα με την ομαδική σφαγή 400 Ιερισσιωτών.
Στα Δωδεκάνησα
Στην Πάτμο, το «νησί της Αποκάλυψης» με το καστρομονάστηρο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου η ατμόσφαιρα είναι ιδιαίτερα κατανυχτική. Το μοναστήρι που είναι χτισμένο στην κορυφή ενός λόφου, απέναντι από το λιμάνι της Σκάλας, τελεί τις θρησκευτικές Ακολουθίες από την Κυριακή των Βαΐων έως την Κυριακή του Πάσχα.
Τη Μεγάλη Πέμπτη στην πλατεία Ξανθού της Χώρας, γίνεται η αναπαράσταση του Ιερού Νιπτήρα όπου ο ηγούμενος της μονής πλένει τα πόδια των δώδεκα μαθητών. Η τελετή διατηρείται στο νησί εδώ και 400 χρόνια.
Στη Ρόδο ιδιαίτερα γραφική είναι η Αναπαράσταση του Θείου Δράματος στα λιθόστρωτα καλντερίμια της Παλιάς Πόλης και η περιφορά του Επιτάφιου στο βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Φανουρίου. Το Μεγ. Σάββατο ο κόσμος συγκεντρώνεται στην εκκλησία του Ευαγγελισμού, στο Μανδράκι.
Στην Πρέβεζα
Τη Μεγάλη Πέμπτη γίνεται το κάψιμο του Ιούδα στο προαύλιο του Αγ. Βασιλείου στην Καμαρίνια κάτω από το Ζάλογγο. Τη Μεγάλη Παρασκευή πραγματοποιείται η περιφορά των Επιταφίων στους κεντρικούς δρόμους του ιστορικού κέντρου και στην προκυμαία της Πρέβεζας που καταλήγει στην κεντρική πλατεία. Εκεί γίνεται η λειτουργία και η επιλογή του καλύτερου, ενώ η φιλαρμονική συνοδεύει με πένθιμα εμβατήρια.
Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί γίνεται η πρώτη Ανάσταση, στο Σαϊτάν Παζάρ και στην κεντρική αγορά, κοντά στη Μητρόπολη, σπάνε τις στάμνες συνοδεία κροτίδων, έθιμο που θυμίζει την παρουσία των Ενετών στην Πρέβεζα. Οι πρώτοι μεζέδες κάνουν την εμφάνισή τους στα ουζερί της πόλης.
Για την Ανάσταση μπορείτε να πάτε είτε στη Μητρόπολη (Άγιος Χαράλαμπος) με το πανέμορφο χρυσοποίκιλτο τέμπλο και το όμορφο διάκοσμο με τη βενετσιάνικης τεχνοτροπίας αγιογράφηση, είτε στην Παναγία των Ξένων, στον Άγιο Νικόλαο, στον Άγιο Κωνσταντίνο, καθώς και στη μονή Αγίου Δημητρίου στο Ζάλογγο. Την Κυριακή του Πάσχα ψήνουν τον οβελία στις αυλές και τα περιβόλια.
Στις Κυκλάδες
Στο νησί της Μεγαλόχαρης, στην Τήνο, τη Μεγάλη Παρασκευή συναντιούνται όλοι οι επιτάφιοι στην Εξέδρα της Χώρας, ψάλλουν για λίγο και συνεχίζουν ο καθένας την πένθιμη πορεία του στην εκάστοτε ενορία. Ξεχωρίζει ο επιτάφιος του Αγίου Νικολάου που μπαίνει μέσα στη θάλασσα και η ατμόσφαιρα με τους πυρσούς, το φλεγόμενο σταυρό, τις σειρήνες από τα πλοία είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή.
Στην Αμοργό, η Μεγάλη Εβδομάδα ξεκινάει με το άσπρισμα των σπιτιών και των δρόμων. Οι νοικοκυρές ζυμώνουν τα ψωμιά και τα στολίζουν με κόκκινα αυγά. Τη Μεγάλη Παρασκευή προσφέρουν ψωμί, ελιές και νηστίσιμα γλυκά στους κατοίκους ενώ το βράδυ κατά την περιφορά του επιταφίου ραίνουν τον κόσμο με αρώματα.
Το βράδυ της Ανάστασης τα χωριά φωτισμένα από τις φωτοβολίδες προσφέρουν ένα υπέροχο θέαμα. Το γεύμα της Λαμπρής περιλαμβάνει γεμιστό κατσίκι, ψημένο σε παραδοσιακούς ξυλόφουρνους.
Στη Θάσο
Στην Παναγία καίνε τον Ιούδα, ενώ στα Καλύβια Λιμεναρίων ένα πολύ γνωστό έθιμο τελείται την Tρίτη μέρα του Πάσχα και λέγεται «Για βρέξ Απρίλη μ΄».
Σύμφωνα με την παράδοση οι κάτοικοι του νησιού μαζεύονται και παρακαλούν το Θεό να βρέξει για να μην ξεραθούν τα αμπέλια και να υπάρξει καλή παραγωγή τόσο σε σταφύλια όσο και σε γλυκό θασίτικο κρασί.
