Στη Σίφνο, γενέτειρα του αρχιμάγειρα Νικόλαου Τσελεμεντέ με την πλούσια γαστρονομία και τα τοπικά της προϊόντα.
ΝΤΕΠΥ ΧΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ (hiotopoulou@gmail.com)
Στις Δυτικές Κυκλάδες, ανάμεσα στη Σέριφο και την Κίμωλο, βρίσκεται η Σίφνος, το νησί που, μεταξύ άλλων, φημίζεται για την αγγειοπλαστική του αλλά και για τη γαστρονομία του.
Η Σίφνος είναι η γενέτειρα του αρχιμάγειρα Νικόλαου Τσελεμεντέ, κορυφαίου Έλληνα μάγειρα του 20ου αιώνα. Η οικογένεια του καταγόταν από το χωριό Εξάμπελα. Εκείνος γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 2 Μαρτίου του 1878. Σπούδασε για ένα χρόνο μαγειρική στη Βιέννη και γυρνώντας στην Αθήνα εργάστηκε για διάφορες πρεσβείες. Έγινε αρχικά γνωστός με το περιοδικό “Οδηγός Μαγειρικής” που άρχισε να εκδίδει το 1910, το οποίο, εκτός των συνταγών, περιείχε και διατροφικές συμβουλές, διεθνή κουζίνα, νέα για τη μαγειρική κ.ά.
Επηρεασμένος απ’ τη γαλλική κουζίνα, υπήρξε εκσυγχρονιστής της ελληνικής κουζίνας, καθώς χάρη σ’ αυτόν οι Ελληνίδες νοικοκυρές έμαθαν την μπεσαμέλ, τα πιροσκί και την μπουγιαμπέσα.
Ο Νικόλαος Τσελεμεντές διετέλεσε διευθυντής στα τμήματα μαγειρικής του Λυκείου Ελληνίδων, της Σχολής Τουριστικών Επαγγελμάτων, της Ανώτατης Σχολής Μαγείρων του Ελληνικού Στρατού, της Ανώτατης Σχολής Ναυτομαγείρων, της Ανώτατης Σχολής Οικιακής Μορφώσεως Κυριών κλπ.
Επίσης διετέλεσε αρχιμάγειρας στα ξενοδοχεία The St. Moritz της Νέας Υόρκης, Sacher της Βιέννης κ.α.
Απεβίωσε στις 2 Μαρτίου του 1958.
Η γαστρονομία της Σίφνου
Όταν βρεθείτε στη Σίφνο, δεν θα παραλείψετε βεβαίως να δοκιμάσετε τα παραδοσιακά της φαγητά όπως το μαστέλο, η ρεβυθάδα, οι ρεβυθοκεφτέδες.
Το περίφημο μαστέλο υπάρχει στα πασχαλιάτικα τραπέζια, πλέον όμως σερβίρεται καθημερινά και φιγουράρει στους καταλόγους των εστιατορίων στα παραδοσιακά φαγητά.
Είναι αρνάκι ή κατσικάκι μαγειρεμένο στο ομώνυμο πήλινο σκεύος – το μαστέλο– με κόκκινο κρασί και άνηθο που ψήνεται σε ξυλόφουρνο.
Από την άλλη, στο κυριακάτικο σιφναίικο τραπέζι κύριο φαγητό είναι η ρεβυθάδα, που ψήνεται μέσα σε πήλινο τσουκάλι (την σκεπασταριά) για πολλές ώρες, το προηγούμενο βράδυ, επίσης σε ξυλόφουρνο.
Ρεβυθοκεφτέδες, καπαροσαλάτα, καλασούνα
Από το σιφναίικο τραπέζι δε λείπουν οι ρεβυθοκεφτέδες,
η καπαροσαλάτα (ξερή κάπαρη μαγειρεμένη σαν στιφάδο),
η καλασούνα (χορτόπιτα με ρύζι) αλλά και η μανούρα (κίτρινο, σκληρό πικάντικο τυρί που διατηρείται στην γύλη δηλαδή στο κατακάθι του κόκκινου κρασιού).
Ανάλογα με την εποχή, είναι και οι χυροβοσκοί (άγρια χόρτα), η μυζήθρα (κατσικίσιο νωπό τυρί με υπόξινη γεύση, ιδανική για χωριάτικη σαλάτα), τα αμπελοφάσουλα με σκορδαλιά, αλλά και ξηρά σύκα, λωλή (γλυκό από κόκκινη κολοκύθα) κλπ.
Σιφνέικα γλυκά
Επίσης, γλυκά του κουταλιού και λικέρ από φρούτα που ευδοκιμούν στη Σίφνο, καθώς και αφεψήματα από την πλούσια χλωρίδα του νησιού, όπως το φασκόμηλο και το χαμομήλι.
Τα σιφνέικα γλυκά, όπως κουλουράκια γλυκάνισου, μπισκοτάκια βουτύρου, αμυγδαλωτά κατσαρόλας και αμυγδαλωτά φούρνου, παστέλια, λουκούμια, μπουρεκάκια, θα τα βρείτε στους παραδοσιακούς φούρνους και τα ζαχαροπλαστεία του νησιού.
Διαβάστε επίσης
Σίφνος: Οι πανηγυράδες της Παναγίας Χρυσοπηγής – «Είναι μεγάλη συγκίνηση» (ΦΩΤΟ)
*
-Κάθε χρόνο ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σίφνου σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Σίφνου και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου διοργανώνει το Φεστιβάλ Κυκλαδικής Γαστρονομίας «Νικόλαος Τσελεμεντές», διάρκειας 3 ημερών, με πλήθος εκδηλώσεις.
– Φέτος, το 17ο Φεστιβάλ Γαστρονομίας «Νικόλαος Τσελεμεντές» θα πραγματοποιηθεί 25 – 27 Σεπτεμβρίου 2025.
