Και ποιος δεν έχει ονειρευτεί καλοκαιρινό σεργιάνι στα ασβεστωμένα δρομάκια σε Χώρες κυκλαδίτικων νησιών;
Κείμενο + φωτ.: Ντέπυ Χιωτοπούλου (hiotopoulou@gmail.com)
Ολόλευκες, αστράφτουν από το κυκλαδίτικο φως, το ελληνικό φως, ατενίζοντας, από ψηλά, το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου Πελάγους.
Μπουκαμβίλιες, ξωκλήσια, καφενεία, ταβερνάκια και μπαρ, καλόγουστα μαγαζάκια, και είδη λαϊκής τέχνης.
Ταξιδεύουμε σε πέντε Χώρες κυκλαδίτικων νησιών και σε μία της Δωδεκανήσου’ στην Αμοργό, τη Μύκονο, στην Ίο, τη Φολέγανδρο, στη Σέριφο και την Αστυπάλαια!
Αμοργός
Χτισμένη σε υψόμετρο 400 μ. πάνω από τη θάλασσα , η Χώρα της Αμοργού, είναι ελκυστική με τα ασβεστωμένα πλακόστρωτα καλντερίμια της και τα σπίτια ανεπτυγμένα γύρω από το βενετσιάνικο κάστρο στην κορυφή του λόφου. Εκκλησιές και μικρές πλατείες, καφενέδες, ταβερνάκια και μπαράκια, καλόγουστα μαγαζιά με είδη λαϊκής τέχνης και μίνι μάρκετ είναι το σκηνικό της Χώρας.
Στη δυτική είσοδο της Χώρας βρίσκεται και το ιστορικό καφενείο «Πάρβας» ενώ στο κεντρικό καλντερίμι, ενδιαφέρον παρουσιάζει η αρχαιολογική συλλογή που στεγάζεται στον Πύργο Γαβρά. Δίπλα είναι η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής ενώ πιο πάνω φτάνουμε στην κεντρική πλατεία της Χώρας -τη Λόζα-. Ενα από τα αξιοθέατα της Χώρας είναι το ιστορικό γυμνάσιο της Αμοργού (ένα από τα πρώτα γυμνάσια που ιδρύθηκαν μετά το 1821 στην Ελλάδα), ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει και η Εμπροστασιάδα, το σοκάκι με τις καμάρες. Χαρακτηριστικοί βεβαίως και οι μύλοι σκαρφαλωμένοι στη ράχη της Χώρας.
Μύκονος
Κεντρικό σημείο αναφοράς στη Χώρα της Μυκόνου η πλατεία Μαντώ Μαυρογένους, στο Γιαλό, με τα καφέ το ένα πλάι στ’ άλλο και βεβαίως το συνεχόμενο σεργιάνι του κόσμου. Στη συνοικία του Κάστρου συναντάμε το στολίδι της Μυκόνου, την Παναγία την Παραπορτιανή, ενώ σε κοντινή απόσταση είναι το Λαογραφικό Μουσείο.
Χαρακτηριστική η γειτονιά Αλευκάντρα -η Μικρή Βενετία-, με τα χρωματιστά σπίτια να βρέχονται από τη θάλασσα. Από την άλλη, οι γραφικοί μύλοι, στην περιοχή Κάτω Μύλοι, ατενίζουν από στρατηγικό σημείο την περιοχή. Η Λάκκα, τα Τρία Πηγάδια, τα ασβεστωμένα δρομάκια, και βεβαίως το Ματογιάννι, το πιο φημισμένο δρομάκι της Χώρας, με in καταστήματα, καφέ, μπαρ κ.ά.
Ίος
Ανηφορίζοντας το κεντρικό καλντερίμι συναντούμε την πλατεία της Κάτω Πιάτσας, και πιο πάνω είναι η Άνω Πιάτσα με τις εκκλησίες του Αγ. Ανδρέα και της Αγ. Κυριακής και λίγο πιο πέρα η ενορία της Κουντουτιανής.
Ανηφορίζουμε το δρομάκι που οδηγεί στην Παναγία Γκρεμνιώτισσα με το φοίνικα να ξεχωρίζει στην αυλή της και βεβαίως με τη μοναδική θέα τόσο στη Χώρα όσο και στη Σίκινο και τη Σαντορίνη. Από την Άνω Πιάτσα το σοκάκι οδηγεί στα σκαλοπάτια και από κει στην περιοχή των Ανεμόμυλων (12 στον αριθμό), οι οποίοι στο παρελθόν αποτελούσαν στοιχείο της παραγωγικής δύναμης του νησιού. Πάνω από το δρόμο, στα Τσουκαλαριά, είναι το θέατρο «Οδ. Ελύτης» με θέα στο Μυλοπότα και στο Αιγαίο. Από τη Χώρα υπάρχει μονοπάτι που οδηγεί στο Γιαλό.
Φολέγανδρος
Είναι χτισμένη 200 μέτρα πάνω από τη θάλασσα και χαρακτηριστικό της Χώρας της Φολεγάνδρου είναι οι συνεχόμενες πλατείες της καθώς και το παλιό της κομμάτι, το Κάστρο, ο μεσαιωνικός οικισμός, όπου τα σπίτια είναι το ένα πλάι στ’ άλλο.
Η μεγαλύτερη πλατεία είναι της Πούντας, στη βόρεια πλευρά της Χώρας, με την εντυπωσιακή θέα στο πέλαγος. Κάτω από την Πούντα συναντάμε την πλατεία του Ντούναβη, στο κέντρο της οποίας υπάρχουν δυο πηγάδια. Το Κάστρο της Φολεγάνδρου είναι το παλιό κομμάτι της Χώρας, η δε Κάτω Ρού(γ)α, είναι ένα από τα δυο κεντρικά δρομάκια του Κάστρου. Το δρομάκι καταλήγει στην Παντάνασσα, στο χείλος του γκρεμού, με τη συγκλονιστική θέα! Αλλες πλατείες είναι η Κονταρίνη ή «του Μανώλη» όπως τη γνωρίζουν οι ντόπιοι και στη συνέχεια η Πιάτσα ή πλατεία «του Κρητικού». Λίγο πιο πέρα η πλατεία Μαράκι απ’ όπου τα δυο δρομάκια οδηγούν στο Καλντερίμι, το φημισμένο σοκάκι της Χώρας.
Σέριφος
Πέντε χιλιόμετρα απέχει η Χώρα από το Λιβάδι, και χωρίζεται στην Άνω και στην Κάτω Χώρα, όπου ουσιαστικά αναπτυγμένη είναι η Άνω. Εκεί βρίσκεται και το εντυπωσιακό νεοκλασικό κτίριο του δημαρχείου και η εκκλησία του Αγ. Αθανασίου, στην πλατεία της Πάνω Πιάτσας, περιτριγυρισμένο από μοντέρνα καφενεία για ρακόμελα, γλυκά, καφεδάκια, δροσιστικά κοκτέιλ, ωραίες μουσικές, ταβερνάκια, μεζεδοπωλεία κ.ά.
Ανηφορίζουμε μέχρι το Κάστρο, χτισμένο ψηλά, και ατενίζουμε την πανοραμική θέα τόσο στο Λιβάδι όσο και στη Χώρα.
Στους Μύλους, είναι το αρχαιολογικό μουσείο του νησιού ενώ στην Κάτω Χώρα βρίσκεται το λαογραφικό μουσείο, στο αμφιθέατρο του οποίου πραγματοποιείται το Φεστιβάλ Σερίφου.
Αστυπάλαια
Ανήκει διοικητικά στα Δωδεκάνησα, ωστόσο η Αστυπάλαια και δη η Χώρα της, περισσότερο Κυκλάδες θυμίζει παρά Δωδεκάνησα. Η Χώρα του νησιού βρίσκεται ανάμεσα στον Πέρα Γιαλό και το Λιβάδι, ατενίζοντας από ψηλά τη θάλασσα. Οι οκτώ παραδοσιακοί μύλοι ξεχωρίζουν στην κεντρική πλατεία της Χώρας ενώ διασχίζοντας το κεντρικό καλντερίμι φτάνουμε στο σημείο που βρίσκεται το δημαρχείο. Από κει ξεκινούν τα δυο βασικά καλντερίμια της Χώρας που οδηγούν στο Κάστρο. Το δρομάκι δεξιά οδηγεί προς την ονομαστή εκκλησία, τη μονή της Παναγίας της Πορταΐτισσας με τον ξεχωριστό τρούλο της και καμπαναριό ενώ αριστερά οδηγεί προς τη Μεγάλη Παναγιά με τη βοτσαλωτή αυλή της. Το δε βενετσιάνικο Κάστρο των Quirini, με οικόσημο της οικογένειας, ξεχωρίζει στην κορυφή της Χώρας και εντός αυτού υπάρχουν δυο εκκλησίες, η Παναγιά του Κάστρου (Ευαγγελίστρια) χτισμένη το 1853 και στην άκρη ο Άγιος Γεώργιος (1790).
