Το μπλε του ουρανού και της θάλασσας, τα λευκά σκαλοπάτια και τα πέτρινα μονοπάτια, οι ξερολιθιές, η σιωπηλή βροχή και τα σύννεφα. Τοπία της Σίφνου, ‘ώχρα + μπλε’, στο ‘Ζωγραφείον’ στο ατελιέ του καλλιτέχνη Νικόλαου Χούτου, στον Αρτεμώνα της Σίφνου.
Συνέντευξη: Ντέπυ Χιωτοπούλου (hiotopoulou@gmail.com)
Ώρα 9, στα στενά του γραφικού Αρτεμώνα της Σίφνου, ένα βραδάκι του Σεπτέμβρη. Με αφορμή το 15ο Φεστιβάλ Κυκλαδικής Γαστρονομίας ‘Νικόλαος Τσελεμεντές’ ‘σκάλωσα’ και στο ‘Ζωγραφείον’ το ατελιέ του χαρισματικού καλλιτέχνη Νικόλαου Χούτου, ο οποίος ζει και εργάζεται μεταξύ Αθήνας, Ρώμης και Σίφνου.
Έχει μερικά χρόνια που ο κ. Χούτος επέλεξε το νησί της Σίφνου να μεταφέρει το ατελιέ του. Εκεί διεύρυνε την οπτική του, μελέτησε τη γραμμή του ορίζοντα ως αόρατη ένωση της θάλασσας με τον ουρανό.
«Η θάλασσα, τα βράχια, τα σκαλοπάτια και τα πέτρινα μονοπάτια, η ξερολιθιά και ο κήπος, η σιωπηλή βροχή και το σύννεφο της Σίφνου των Κυκλάδων στη διάσταση του ονείρου και της θαύματος παρουσιάζονται στην έκθεση ‘ώχρα + μπλε’» δηλώνει ο κ. Χούτος εστιάζοντας στα έργα της συγκεκριμένης έκθεσης.
Δουλεύοντας στο… τυχαίο
Ο Νικόλαος Χούτος έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 30 ατομικές εκθέσεις σε Ιταλία, Ελλάδα, Ρωσία, Αγγλία, Γαλλία. Στη δε Ρώμη έχει πραγματοποιήσει οκτώ ατομικές εκθέσεις ενώ το 2007 στο Παρίσι συλλέγει διαφημιστικά έντυπα μουσείων, εισιτήρια, περιοδικά κλπ. και δημιουργεί την τέχνη της εικόνας – κολάζ ανακυκλώνοντάς τα.
«Περιοδικά, βιβλία, σακούλες περιτυλίγματος, εισιτήρια, αποδείξεις είναι πολύ βασικό στοιχείο της δουλειάς μου, περικλείει την ώρα και τη στιγμή που πήγες εκείνη την ημέρα, που πήγες και ψώνισες» δηλώνει στο Debbiestravel.gr ο καλλιτέχνης Νικόλαος Χούτος προσθέτοντας «αυτό χάνεται στο χρόνο, όταν το βάλω σε ένα έργο τέχνης γίνεται στοιχείο μεν του έργου τέχνης, και παράλληλα εγκλωβίζει την ανθρώπινη δραστηριότητα σε ένα γεγονός αισθητικής αντίληψης.»
Ο ίδιος, όπως μας εξηγεί, δουλεύει πολύ στο τυχαίο. «Δεν ξεκινάω από το να έχω κάτι στο μυαλό μου, ξεκινάω μ’ ένα σεβασμό στο λευκό καμβά ή στο λευκό κάρμποτ (χαρτόνι), αυτό λειτουργεί ως ένα στοιχείο μνήμης» λέει εξηγώντας πως η αλήθεια του καθενός στοιχειοθετείτε διαφορετικά, από μια μνήμη.
«Εμένα με ενδιαφέρει να βγάλω τις αλήθειες του καθενός, γιατί η αλήθεια δεν είναι μία, εμείς είμαστε μέρος μιας συνολικής αλήθειας, το φως που εκπέμπει το αντικείμενο και το φως του ματιού χωρίς να διαχωρίζω το μάτι από την ψυχή, είναι αυτό το γεγονός και έρχεται και συγκροτεί τη σύνθεση στο έργο» υπογραμμίζει δείχνοντάς μας τα έργα του που εκτίθενται στο ατελιέ του ‘Ζωγραφείον’ στον Αρτεμώνα της Σίφνου.
Δομή από την αρχαία και τη βυζαντινή ζωγραφική
Ξεκινώντας από το άγνωστο και το τυχαίο είναι γεγονός το οποίο συναρπάζει, συγκλονίζει τον κ. Χούτο.
«Δεν έχω σκεφτεί εκ των προτέρων τι θα φτιάξω, αντιμετωπίζω τον λευκό καμβά ως μια παρθένα, που δεν ξέρεις πώς θα την προσεγγίσεις. Έχω ένα φόβο στην αρχή, αλλά επειδή έχω μάθει μια δομή από την αρχαία και βυζαντινή ζωγραφική, αρχίζω και κάνω μια δόμηση στην αποδόμηση των υλικών. Ξεκινάω από μια αποδόμηση, όπως έγινε και με το σύμπαν, από ένα χάος όπου προήλθε ο κόσμος» προσθέτει ο καλλιτέχνης.
Το χαρτί ως υλικό για τα έργα
Ο κ. Χούτος μέχρι το 1991 έκανε κολλάζ και εικονογραφήσεις σε Αθηναϊκά περιοδικά. Συνέχισε τις σπουδές του στη ζωγραφική και τη νωπογραφία καθώς και στην Ιστορία της Βυζαντινής Τέχνης στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Χρησιμοποιεί πολύ το χαρτί στα έργα του και μας εξηγεί το λόγο: «Το χαρτί είναι ένα εφήμερο λόγιο μέσο, περικλείει τα πάντα από την ανθρώπινη δραστηριότητα και είναι ένα ταπεινό υλικό, το οποίο όμως έχει μια πολύ υψηλή αισθητική. Δεν με ενδιαφέρουν τα σκουπίδια, με ενδιαφέρει το εικαστικό γεγονός το οποίο αποτυπώνω με βάση το ζωγραφικό σύστημα της βυζαντινής τέχνης» δηλώνει στο Debbiestravel.gr ο κ. Χούτος λέγοντας ότι ακόμη και όταν κάνει τοπία δημιουργεί την τέχνης της εικόνας – κολλάζ.
«Κάνω τα τοπία ως εικόνες, όχι όπως τα βλέπουμε γύρω μας. Η εικόνα είναι φιλοσοφικός όρος, διασώζει το πρόσωπο, το αντικείμενο όπως είναι, αλλά το διασώζει σε μια αιώνια κατάσταση, στα έσχατα, χωρίς τη φθορά. Δεν με ενδιαφέρει η φθορά, με ενδιαφέρει η αιωνιότητα. Αυτό μπορείς να το πετύχεις μόνο όταν παρατηρείς το αντικείμενο» εξηγεί ο καλλιτέχνης.
Η ανακύκλωση και το κίνημα του neoDADA
Ήταν το 1987 όταν ο Νικόλαος Χούτος εντάχθηκε σε ομάδες τέχνης στην Ολλανδία συμμετέχοντας σε happening στο κίνημα του neoDADA.
«Η ανακύκλωση ξεκινάει από τα πρώτα μου έργα όταν έκανα σε περιοδικά και συνέθετα εικόνες στο κίνημα του νέο Νταντά, έπαιρνα περιοδικά που ήταν για πέταμα, έκοβα κάποιες φιγούρες για παράδειγμα, και συνέθετα μια νέα εικόνα. Αυτό έχει να κάνει με την ανακύκλωση» εξηγεί ο κ. Χούτος.
Σ’ ότι αφορά τον Ντανταϊσμό ή Νταντά (Dada) να σημειώσουμε ότι ήταν ένα καλλιτεχνικό κίνημα αισθητικής αναρχίας που αναπτύχθηκε μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στις εικαστικές τέχνες καθώς και στη λογοτεχνία (κυρίως στην ποίηση), στο θέατρο και τη γραφιστική. Μεταξύ άλλων, το κίνημα ήταν και μια διαμαρτυρία ενάντια στη βαρβαρότητα του πολέμου και αυτού που οι Ντανταϊστές πίστευαν ότι ήταν μια καταπιεστική διανοητική αγκύλωση, τόσο στην τέχνη όσο και στην καθημερινότητα. Ο Ντανταϊσμός επηρέασε μεταγενέστερα κινήματα, κυρίως τον σουρεαλισμό, που ουσιαστικά ήταν η μετεξέλιξή του.
*
Το ‘Ζωγραφείον’ του Νικόλαου Χούτου στον Αρτεμώνα της Σίφνου είναι ένα ανοιχτό στο κοινό ατελιέ για το Λόγο και την Εικόνα, προβάλλοντας με τη δουλειά του τις εκφραστικές δυνατότητες της βυζαντινής τέχνης και του εικαστικού – ζωγραφικού της συστήματος στο σύγχρονο κόσμο (nikolaoshoutos@gmail.com).
