Εκατόν ενενήντα εννέα (199) χρόνια εορτάζει ο Δήμος Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου με εκδηλώσεις αφιερωμένες στην ιστορική επέτειο της Εξόδου των Ελεύθερων Πολιορκημένων.
ΝΤΕΠΥ ΧΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ (hiotopoulou@gmail.com)
Το Μεσολόγγι, πρωτεύουσα της Αιτωλοακαρνανίας, λέγεται ότι το όνομά του προέρχεται από την ένωση δυο ιταλικών λέξεων: Mezzo/Messo και Laghi που σημαίνει μέρος που περιβάλλεται από λίμνες.
Στο Μεσολόγγι βρίσκεται μία από τις μεγαλύτερες λιμνοθάλασσες της Ελλάδας, η οποία αποτελεί ξέβαθο της θάλασσας από τις προσχώσεις του Αχελώου και του Εύηνου ποταμού. Χωρίζεται από την ανοιχτή θάλασσα του Πατραϊκού κόλπου, προστατεύεται από τη συνθήκη Ραμσάρ, κοντά στις ακτές είναι οι αλυκές από όπου προέρχεται το περίφημο αλάτι Μεσολογγίου ενώ πασίγνωστο είναι και το αυγοτάραχο Μεσολογγίου.

Στο σημερινό μας ρεπορτάζ δεν θα μιλήσουμε για διαδρομές, γαστρονομία και αξιοθέατα της περιοχή, αλλά θα αναφερθούμε στην 199η επέτειο από την ιστορική έξοδο του Μεσολογγίου.
Ήταν 10 Απριλίου του 1826, όταν συνέβη η Έξοδος του Μεσολογγίου ή κατά ορισμένους συγγραφείς το Ολοκαύτωμα του Μεσολογγίου, που πραγματοποίησαν οι πολιορκημένοι στρατιώτες και άμαχοι της Ηρωικής πόλης, όταν οι δυνατότητες συνέχισης της άμυνας απέναντι στα τουρκικά και αιγυπτιακά στρατεύματα είχαν χαθεί, λόγω εξάντλησης των τροφίμων. Το γεγονός συνέβη την νύχτα μεταξύ 10ης και 11ης Απριλίου 1826, κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821.

Το συμβούλιο των οπλαρχηγών και προκρίτων της πόλης έγινε στο εκκλησάκι της Παρασκευούλας σε κοντινή απόσταση από τον Κήπο των Ηρώων, όπου πήρε την απόφαση για την έξοδο των κατοίκων από το Μεσολόγγι. Η έξοδος ορίστηκε για την νύχτα του Σαββάτου του Λαζάρου με ξημερώματα Κυριακής των Βαΐων, μεταξύ 10ης και 11ης Απριλίου 1826. Το σχέδιο της εξόδου πιθανότατα προδόθηκε, μάλλον από αυτόμολο ξένο, με αποτέλεσμα οι τουρκοαιγύπτιοι να απαντήσουν με σφοδρή επίθεση που συνοδεύτηκε από σφαγή. Χιλιάδες Έλληνες σφαγιάστηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν και μόνο 1.500 κατάφεραν να διασωθούν.

Έκτοτε, κάθε χρόνο, την Κυριακή των Βαΐων, κορυφώνονται οι εκδηλώσεις της επετείου της Εξόδου της Ηρωικής Φρουράς των Ελεύθερων Πολιορκημένων.
Φέτος, η έναρξη των εκδηλώσεων έγινε το Σάββατο 29 Μαρτίου 2025 με τα εγκαίνια έκθεσης Γλυπτικής «Ελλήνων Αίμα» του Ευάγγελου Τύμπα.

Τρισάγιο και τελετή αδελφοποίησης
Σήμερα, Πέμπτη 10 Απριλίου, 199 έτη από την επέτειο της Εξόδου του Μεσολογγίου, το πρόγραμμα έχει ως εξής:
6:00 μ.μ. – Τρισάγιο στη Ντάπια Λουνέτα, εκεί όπου διαδραματίστηκε η κορύφωση της μεγάλης ΘΥΣΙΑΣ.
Κατάθεση στεφάνων με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής Μ.Ο.Μ. Ιωσήφ Ρωγών.
Ντάπια Λουνέτα, αύλειος χώρος Τρικούπειου Πολιτιστικού Κέντρου
Συνδιοργάνωση: Σύλλογος Πανηγυριστών «Ο Άη–Συμιός» – Δήμος Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου
8:00 μ.μ. – Το Μεσολόγγι τιμά τους Αδελφοποιημένους Δήμους.
Τιμώμενος Δήμος: Δήμος ΧίουΤελετή Αδελφοποίησης των Δήμων Χίου και Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου
«Η Πτώση του Μεσολογγίου (10 Απριλίου 1826) και η αναζωπύρωση του Φιλελληνισμού»
Ομιλία από τον κ. Ιωάννη Κατσαβό, Αξιωματικό του Π.Ν. συγγραφέα και ερευνητή της νεότερης Ιστορίας.
Συναυλία των Φιλαρμονικών του Δήμου Χίου, υπό τη Διεύθυνση της Αρχιμουσικού κας Ευγενίας Βορριά και του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου «Χρήστος Καψάλης», υπό τη Διεύθυνση του Αρχιμουσικού κ. Δημήτρη Τσιάντα.
Αίθουσα: Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας
Συνδιοργάνωση: Δήμος Χίου – Δήμος Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου.
Αύριο, Παρασκευή 11 Απριλίου, θα πραγματοποιηθεί γενικός σημαιοστολισμός της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, στις 1:00 π.μ. θα γίνει κατάθεση στεφάνων από σπουδαστές και μαθητές, στον Τύμβο του Κήπου των Ηρώων, στις 6:00 μ.μ. Επιμνημόσυνη Δέηση στον Κήπο των Ηρώων και στις 7:30 μ.μ. Το Μεσολόγγι τιμά τις χώρες των Φιλελλήνων όπου Τιμώμενη χώρα είναι η Γερμανία.
Στις 9:30 μ.μ. Νυχτερινό προσκύνημα στον Κήπο των Ηρώων, προετοιμάζοντας το δρώμενο της ανατίναξης του Δημογέροντα Χρήστου Καψάλη, με τη συμμετοχή της Χορωδίας του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, υπό τη Διεύθυνση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή κ. Σπύρου Χολέβα.

Δρόμος Θυσίας, μεταφορά εικόνας της Εξόδου στον μητροπολιτικό ναό
Το Σάββατο του Λαζάρου 12 Απριλίου, μεταξύ άλλων, θα γίνει επιμνημόσυνες δεήσεις, κατάθεση στεφάνων, ο 41ος Ιστιοπλοϊκός Αγώνα Θυσίας Πατρών – Μεσολογγίου, ο 77ος ΔΡΟΜΟΣ ΘΥΣΙΑΣ.
Στις 11:00 π.μ. θα γίνει η μεταφορά της Εικόνας της Εξόδου, του Ιερού Λαβάρου και του Τιμίου Σταυρού του Επισκόπου Ρωγών και Κοζύλης, Ιωσήφ, από το Μουσείο Ιστορίας & Τέχνης – Πινακοθήκη στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος.

Στις 6:00 μ.μ. ο Μέγας Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου κ.κ. Ιεροθέου και συγχοροστατούντων των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ.κ. Θεοκλήτου και Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Δαμασκηνού.
Στις 7:00 μ.μ. η εκκίνηση Πομπής από τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος και μετάβαση στον Κήπο των Ηρώων για επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων.
Θα ακολουθήσει αναπαράσταση της Ανατίναξης του Δημογέροντα Χρήστου Καψάλη, με τη συμμετοχή της Χορωδίας του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, υπό τη Διεύθυνση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή κ. Σπύρου Χολέβα.
Το πρόγραμμα της Κυριακής των Βαΐων 13 Απριλίου
6:30 π.μ. Εωθινό, κανονιοβολισμοί και κωδωνοκρουσίες των εκκλησιών της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου.
7:00 π.μ. Όρθρος και Πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ.κ. Θεοκλήτου και συνιερουργούντων των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου κ.κ. Ιεροθέου και Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Δαμασκηνού.
ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
10:40 π.μ. Άφιξη της Α.Ε. Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνου Τασούλα, στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος.

10:45 π.μ. Δοξολογία στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Δαμασκηνού.
11:00 π.μ. Εκκίνηση Πομπής από τον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος και μετάβαση στον Κήπο των Ηρώων.
Τρισάγιο στους Αθάνατους Νεκρούς.
Κατάθεση στεφάνου στον Τύμβο των Ηρώων από τον εξοχότατο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνο Τασούλα.
Πανηγυρικός από τον Εκπρόσωπο της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Βράβευση νικητών–τριών του 77ου ΔΡΟΜΟΥ ΘΥΣΙΑΣ.
Το Μοιρολόι «Να ζει το Μεσολόγγι» από την κα Vivian Douglas, υψίφωνο.
Συμμετέχει η χορωδία του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, υπό τη Διεύθυνση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή κ. Σπύρου Χολέβα.
2:00 μ.μ. Μεταφορά των Ιερών κειμηλίων από τον Κήπο των Ηρώων στο Μουσείο Ιστορίας & Τέχνης – Πινακοθήκη συνοδεία της μπάντας του Μουσικού Ομίλου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου «Ιωσήφ Ρωγών».

2:00 μ.μ. Επίσημο γεύμα από τον Δήμαρχο Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου. (Ιδιαίτερη Πρόσκληση)
7:00 μ.μ. Επιστροφή της Εικόνας της Εξόδου με Πομπή από τον Κήπο των Ηρώων στην αίθουσα τελετών του Μουσείου Ιστορίας & Τέχνης – Πινακοθήκη, Πλατεία Μπότσαρη, συνοδεία της Φιλαρμονικής του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου «Χρήστος Καψάλης», μαθητών και του Συλλόγου Πανηγυριστών «Ο Άη–Συμιός».
Υποστολή της Σημαίας στην Πλατεία Μπότσαρη.