Από την Ντέπυ Χιωτοπούλου (hiotopoulou@gmail.com)
Μόνο συγκίνηση μπορεί να προκαλέσει ένα ταξίδι, στην πατρίδα των γιαγιάδων και των παππούδων μας, στην κοσμοπολίτισσα Σμύρνη, η αρχοντιά και η αριστοκρατία την οποία χαρακτήριζε, έως την μικρασιατική καταστροφή και τον διωγμό του ελληνικού πληθυσμού…
Ταξίδι στη Σμύρνα, το όνομα της οποίας συνδέεται με έναν ελληνικό μύθο και προέρχεται από μια Αμαζόνα, ταξίδι στη γη της Ιωνίας που κουβαλάει μνήμες των γιαγιάδων και των παππούδων. Ηταν ο μεγάλος ξεριζωμός, η ελληνική τραγωδία, το Σεπτέμβριο του 1922, που συνοδεύτηκε και από την πυρπόληση της πόλης. Η φωτιά κατέκαψε 30.000 σπίτια στο κέντρο της Ελληνικής συνοικίας, αλλά και σπίτια στην προκυμαία. Μονάχα η μουσουλμανική και η εβραϊκή συνοικία δεν κάηκαν από τη φωτιά που διήρκεσε από τις 13 ως τις 17 Σεπτεμβρίου του 1922.
Η προκυμαία της Σμύρνης (Izmir στα τουρκικά) αναμφίβολα είναι το καμάρι της, η κατασκευή της οποίας ξεκίνησε το 1867. Είναι η θαυμαστή προκυμαία, που είχε την ονομασία Κε, και η οποία εκτείνεται, νότια από το παλιό διοικητήριο (Konak) μέχρι την Πούντα (σ.σ. στα τουρκικά Alsancak Αλ Σατζάκ) στο βόρειο άκρο.
Η θαυμαστή λιθόστρωτη προκυμαία τεσσάρων περίπου χιλιομέτρων με τους χαρακτηριστικούς της φοίνικες αλλά και αρκετή κίνηση από αυτοκίνητα, λούζεται στο φως με κτίρια νέα και παλιά, και πληθώρα καφέ και εστιατορίων που σφύζουν από ζωή, όλες τις ώρες της ημέρας. Το Pasaport, αλλοτινό εμπορικό κέντρο της Σμύρνης, εκεί κοντά και ένα εντυπωσιακό ροζ κτίριο που μέχρι το 1922 στέγαζε την τράπεζα της Ελλάδος ενώ στις μέρες μας βρίσκεται το υπουργείο Τουρισμού. Πιο κάτω η Kordon, επίσης γεμάτη με καφέ και εστιατόρια, εκεί και η ελληνική πρεσβεία, και στο βόρειο άκρο το Alsancak – η Πούντα- που ήταν η ελληνική συνοικία
Στο κέντρο της Σμύρνης, στην Konak Meydani – πλατεία της Βουλής- βρίσκεται ο πύργος με το ρολόι μουσουλμανικής τεχνοτροπίας, χτισμένο το 1901 και ύψους 25 μ. Εκεί είναι και τα δημοτικά κτίρια, ένα τζαμί, καφέ και βεβαίως πλήθος κόσμου. Η Konak αποτελεί την είσοδο για το πολύβουο παζάρι – από κει ξεκινάει/καταλήγει η Anafartalar Caddesi, ενώ εκεί είναι και η προβλήτα των φεριμπότ, που πηγαίνουν στα παράλια περίχωρα Karsiyaka, Bostanli, Bayrakli αλλά και βόρεια της προκυμαίας στο Pasaport και στο Alsancak. Μια άλλη κεντρική πλατεία είναι η Cumhuriyet Meydani, λίγο μετά το Pasaport, με το άγαλμα του έφιππου Ατατούρκ.
Απαραίτητη είναι και η επίσκεψη στο Kadifekale, το «Βελούδινο Οχυρό», το οποίο είναι σκαρφαλωμένο στο όρος Πάγος, στον Πάνω Μαχαλά της Σμύρνης, και έχει πανοραμική θέα. Το οχυρό χτίστηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. από τον Λυσίμαχο, διάδοχο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Σ’ ότι αφορά την παλιά αγορά της Σμύρνης, αξίζει να σεργιανίσετε και να κάνετε χάζι στα υφασματάδικα, τα μαγαζάκια με τα μπαχάρια και τους ξηρούς καρπούς, τα παντοπωλεία, τα μαγειρεία, τα παραδοσιακά χαμάμ αλλά και τα χάνια, τα οποία έχουν μετατραπεί σε συμπαθητικά ξενοδοχεία.
Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η αρχαία αγορά, ενώ από την άλλη πλευρά είναι το παζάρι που οι ντόπιοι το ονομάζουν Kemeralti και η σκεπαστή αγορά Kizlaragasi Han με πληθώρα μαγαζιών.
Η Σμύρνη είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας, μετά την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα, ο δε πληθυσμός της ανέρχεται κοντά στα 4,5 εκατ. μαζί με τα προάστια.
