Οδεύοντας προς το αποκορύφωμα των καρναβαλικών εκδηλώσεων, εκεί, όπου την Κυριακή της Τυρινής, 13 Μαρτίου, σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, γίνονται παρελάσεις, ξεφαντώματα, το κάψιμο του Βασιλιά Καρνάβαλου, αναβιώνουν παλιά έθιμα και άλλα πολλά, σας προκαλούμε να πάρετε μέρος, σε κάποια από αυτά, και να αφήσετε, έστω και για λίγο, πίσω σας το «μαύρο» και ζοφερό κλίμα της καθημερινότητας.
Από την Ντέπυ Χιωτοπούλου (hiotopoulou@gmail.com)
Κουδουνοφόροι Σοχού
Την Κυριακή της Τυρινής, 13 Μαρτίου, από τις 11 το πρωί ως τις 12 το μεσημέρι στην κεντρική πλατεία του Αγίου Γεωργίου, θα έχει παραδοσιακούς χορούς. Στις 12 το μεσημέρι ξεκινάει η «Παρωδία γάμου» από την Κάτω Αγορά με την προετοιμασία και το ντύσιμο της νύφης, το «ξύρισμα» του γαμπρού και τους συγγενείς του κουμπάρου στην τοποθεσία «Δυο Βρύσια». Στις 18.00 θα ξεκινήσει να παίζει η ορχήστρα του «Κρουστόφωνου» αποκριάτικους ήχους στους δρόμους γύρω από την πλατεία ενώ στις 20.00 είναι η «Σοχινή Αράπκα» με ρούχα παλιά, φορεμένα ακανόνιστα, πρόσωπο μασκαρεμένο και διάχυτη περιπαιχτική διάθεση.
Την Καθαρά Δευτέρα 14/3, από τις 11 το πρωί θα έχει παραδοσιακούς χορούς, 13.00 – 14.30 θα μοιράζεται παραδοσιακή φασολάδα και σαρακοστιανά εδέσματα ενώ στις 14.00 είναι το «Προστάβανι» – το έθιμο της συγχώρεσης-, στις 3 το μεσημέρι η παρουσίαση του δρώμενου «Μπαμπόγεροι – Τζαμάλα» και στις 16.00 η παρουσίαση των κουδουνοφόρων Σοχού, μικροί και μεγάλοι Κουδουνοφόροι.
Γενίτσαροι και Μπούλες στη Νάουσα
«Γενίτσαροι και Μπούλες» είναι η ονομασία του εθίμου με τις βαθιές ρίζες, που αναβιώνει μέχρι τις μέρες μας στην ιστορική πόλη της Νάουσας.
Το έθιμο ξεκίνησε την περασμένη Κυριακή της Αποκριάς, και επαναλαμβάνεται την Κυριακή της Τυρινής 13 Μαρτίου, όπου στις 9 το πρωί γίνεται το ντύσιμο του Γενίτσαρου και το μάζεμα του μπουλουκιού, στο παραδοσιακό κτήριο Ομίλου «Γενίτσαροι και Μπούλες», πρώην σησαμοτριβείο «Μάκη», περιοχή «Μπατάνια».
Στις 11.00 π.μ. στο δημαρχείο γίνεται το προσκύνημα, όπου τα μπουλούκια παίρνουν την άδεια από το δήμαρχο και ακολουθεί καθορισμένη διαδρομή τους στην πόλη.
Στις 5 το απόγευμα στην πλατεία Αλωνίων γίνεται το βγάλσιμο του πρόσωπου και χορός με τη συμμετοχή όλου του κόσμου.
Την Καθαρά Δευτέρα 14 Μαρτίου οι εκδηλώσεις της Αποκριάς ολοκληρώνονται με το έθιμο «Γενίτσαροι και Μπούλες» στην πόλη χωρίς τον πρόσωπο και τα «Κούλουμα» σε τοπικές κοινότητες του δήμου Νάουσας.
Αναβίωση παραδοσιακού γάμου στη Μελίκη Ημαθίας
Το Σάββατο 12/3 θα γίνει ο ετήσιος χορός του Λαογραφικού Ομίλου Μελίκης και Περιχώρων ενώ την Κυριακή της Τυρινής 13/3, στις 13.00, στην κεντρική πλατεία θα γίνει αναβίωση παραδοσιακού γάμου και στις 19.30 θα ακολουθήσει το παραδοσιακό κάψιμο κέδρων στην πλατεία Νεοκάστρου.
Την Καθαρά Δευτέρα 14/3, στις 11 το πρωί, θα γίνει ξενάγηση παραδοσιακών συγκροτημάτων στο Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργη Μελίκη. Αποκορύφωμα των εκδηλώσεων η μεγάλη παρέλαση αρμάτων, καρναβαλιστών και παραδοσιακών συγκροτημάτων, στις 14.00.
Γιαουρτομαχίες στη Χαλκηδόνα
Την Κυριακή της Αποκριάς, 13 Μαρτίου, στις 11.00 το μεσημέρι, στην πλατεία της Χαλκηδόνας θα μαζευτούν οι καρναβαλιστές και στη συνέχεια, στις 13.00, πίσω από το Ηρώων θα διεξαχθούν οι ξακουστές γιαουρτομαχίες. Οι κάτοικοι της περιοχής χωρίζονται σε ομάδες, που πολεμούν η μία την άλλη, χρησιμοποιώντας σαν… όπλα περισσότερα από 300 κιλά γιαούρτι. Στις 8 το βράδυ, στην πλατεία θα πραγματοποιηθεί το κάψιμο του Βασιλιά Καρνάβαλου.
Παρέλαση στην Κρύα Βρύση
Το Σάββατο 12 Μαρτίου, από τις 10 το πρωί, θα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις για παιδιά με ταχυδακτυλουργούς, κλόουν, βάψιμο στα πρόσωπα, καραόκι κ.ά. ενώ το απόγευμα θα έχει χορευτικά από σύγχρονες σχολές χορού.
Την Κυριακή της Τυρινής 13/3, στις 13.00, στον κεντρικό πεζόδρομο της Κρύας Βρύσης του δήμου Πέλλας θα γίνει η μεγάλη παρέλαση των καρναβαλιστών και των αρμάτων με τη συμμετοχή 20 ομάδων και 1.000 περίπου καρναβαλιστών.
Καρναβαλιστές στον Πολύγυρο
Το Σάββατο 12 Μαρτίου, στις 20.00, θα πραγματοποιηθεί νυχτερινή παρέλαση, από το Ηρώο ως το Δημαρχείο.
Την Κυριακή της Τυρινής 13/3, από τις 11.00 το πρωί η «Κατσ΄αμάκα» θα σερβίρει δωρεάν στους επισκέπτες λουκάνικο, ελιές και κρασί στο πάρκο των Έξι Βρύσεων.
Στις 14.00 θα ξεκινήσει η παρέλαση των καρναβαλιστών επί της οδού Πολυτεχνείου (Ηρώο, δημαρχείο, πεζόδρομος, Έξι Βρύσες) και στις 15.00 θα ακολουθήσει λαϊκό γλέντι με το μουσικό σχήμα «Ιχνηλάτες της Παράδοσης» στην πλατεία Παραλή.
Καλόγερος στη Μαυρολεύκη Δράμας
Το αποκριάτικο Θρακιώτικο δρώμενο του «Καλόγερου» θα τελεστεί την Κυριακή 13 Μαρτίου στις 11 το πρωί, στον προαύλιο χώρο της κοινότητας Μαυρολεύκης, στο δήμο Προσοτσάνης Δράμας, με την προετοιμασία του Καλόγερου και του θιάσου του, για να ξεκινήσουν να επισκέπτονται με τη συνοδεία παραδοσιακών θρακιώτικων οργάνων τα σπίτια του χωριού.
Το δρώμενο θα ολοκληρωθεί στις 16.00 με το όργωμα και τη σπορά. Μετά την τέλεση του δρώμενου, στις 8 το βράδυ, θα ακολουθήσει λαϊκό γλέντι με ζωντανή μουσική, στον προαύλιο χώρο της κοινότητας Μαυρολεύκης.
Κούλουμα στο δήμο Θεσσαλονίκης
-Εκδήλωση με την αναβίωση πατροπαράδοτων εθίμων διοργανώνει η 3η δημοτική κοινότητα, την Καθαρά Δευτέρα, 14 Μαρτίου, στον Κέδρινο Λόφο (Σέιχ Σου – πλατεία Π. Τσιάτρα), από τις 11 το πρωί, με τη συμμετοχή του μουσικού συγκροτήματος «Τα Χάλκινα της Γουμένισσας» και θα προσφερθούν παραδοσιακά εδέσματα και χαρταετοί, ενώ θα συμμετάσχουν τα χορευτικά συγκροτήματα του Πολιτιστικού Λαογραφικού Συλλόγου «Οι Φίλοι της Παράδοσης» της 3ης Δημοτικής Κοινότητας. (σ.σ. Σε περίπτωση κακοκαιρίας, η εκδήλωση δεν θα πραγματοποιηθεί, ενώ θα γίνει διανομή παραδοσιακών εδεσμάτων στο χώρο της 3ης Δημοτικής Κοινότητας, επί της οδού Θεοφίλου 25, Άνω Πόλη).
-Στον αύλειο χώρο του Πολιτιστικού Κέντρου Τούμπας (Γρ. Λαμπράκη και Παπαηλιάκη), από τις 10:30 π.μ., θα γιορτάζεται η Καθαρά Δευτέρα με παραδοσιακούς χορούς από τη Μακεδονία, τη Θράκη, τη Μ. Ασία, την Κρήτη και τον Πόντο, στη διάρκεια της οποίας θα προσφερθούν νηστίσιμα εδέσματα.
-Στο άλσος της Νέας Ελβετίας, η 5η Δημοτική Κοινότητα διοργανώνει εκδήλωση με τίτλο «Ελάτε όλοι να γίνουμε μια παρέα», από τις 11.00, με τη συμμετοχή των «Χάλκινων της Γουμένισσας» και το χορευτικό συγκρότημα του Πολιτιστικού Συλλόγου Χαριλάου. Θα προσφερθούν παραδοσιακά εδέσματα, ενώ τα παιδιά θα πάρουν μέρος σε δραστηριότητες με αποκριάτικες ζωγραφιές και σχέδια, με τους διασκεδαστές «Face Painter».
-Στην Τριανδρία, στο πάρκο Μέσα Γειτονιάς Κύπρου, η δημοτική ενότητα Τριανδρίας, διοργανώνει από τις 11 το πρωί, εκδήλωση με παραδοσιακά εδέσματα και μουσική, όπου και θα μοιραστούν στα παιδιά χαρταετοί. (σ.σ. Σε περίπτωση βροχής η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον αύλειο χώρο του παλαιού 1ου Δημοτικού Σχολείου).
Ξάνθη
Το Σάββατο 12 Μαρτίου, στις 7.30 το απόγευμα θα ξεκινήσει η βραδινή παρέλαση από τη διασταύρωση 28ης Οκτωβρίου και Καβάλας, και θα καταλήξει στην κεντρική πλατεία.
Την Κυριακή της Τυρινής, 13 Μαρτίου, πραγματοποιείται η Μεγάλη Καρναβαλική Παρέλαση όπου με αρχηγό το Βασιλιά Καρνάβαλο, ξεκινάει από την είσοδο της πόλης, το γνωστό Φόρο, και μέσω της 28ης Οκτωβρίου περνάει από την Κεντρική Πλατεία για να καταλήξει στο χώρο του γηπέδου του ΑΟΞάνθης, όπου βρίσκονται τα στέκια των συλλόγων. Εκεί ξεκινάει ένα ξέφρενο γλέντι, ένα μεγάλο πάρτι στο πάρκο απέναντι από το γήπεδο με τη συμμετοχή όχι μόνο των Καρναβαλιστών αλλά και του κόσμου.
Στις 18.30 θα αναβιώσει το Ξανθιώτικο έθιμο «Το κάψιμο του Τζάρου» στον ποταμό Κόσυνθο. Ένα φαντασμαγορικό υπερθέαμα σηματοδοτεί το τέλος του καρναβαλιού.
Έδεσσα
Το Σάββατο 12 Μαρτίου, 60 τυμπανιστές και 90 μαζορέτες θα ανοίξουν τη μεγάλη παρέλαση αρμάτων των 20 ομάδων και χιλιάδων καρναβαλιστών! Η διαδρομή είναι από την πλατεία Αιγών – Γήπεδο, με ώρα έναρξης στις 18.00.
Την Κυριακή της Τυρινής, 13 Μαρτίου, θα λάβει δράση το έθιμο της Λάμκας … μαζί με Επτανησιακές Καντρίλιες, στις 20.00. Μια ώρα μετά, στις 21.00 θα γίνει το κάψιμο του Βασιλιά Καρνάβαλου, στο γήπεδο, και θα συνοδεύεται από πυροτεχνήματα!
Τέλος, την Καθαρά Δευτέρα 14 Μαρτίου, πέταγμα χαρταετού, φασολάδα, λαγάνες και μουσική στο Ανεμοδρόμιο Παναγίτσας και σε πολλά χωριά και οικισμούς της Έδεσσας.
Φανοί στην Κοζάνη
Την Κυριακή της Τυρινής, 13 Μαρτίου, από τις 11 το πρωί ως τις 14.00 στην κεντρική πλατεία θα έχει γευσιγνωσία τοπικών προϊόντων, στις 15.00 θα πραγματοποιηθεί η παρέλαση αρμάτων και μεταμφιεσμένων ομάδων που εκπροσωπούν την κάθε γειτονιά και με το πέρας της παρέλασης, στην κεντρική πλατεία, θα γίνει το άναμμα του κεντρικού φανού από το δήμαρχο Κοζάνης. Το βράδυ της ίδιας μέρας (20.30) σε κάθε γειτονιά ανάβουν όλοι οι «φανοί».
