Περισσότεροι από 140 σύνεδροι, εισηγητές και δημοσιογράφοι συμμετείχαν στο 18ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο Σαμοθράκης που διεξήχθη 19 και 20 Οκτωβρίου, στη Σαμοθράκη.
ΝΤΕΠΥ ΧΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ (hiotopoulou@gmail.com)
Στη Σαμοθράκη χτυπούσε από την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2024, η καρδιά του δημοσιογραφικού κόσμου με αφορμή τη διεξαγωγή του 18ου Δημοσιογραφικού Συνεδρίου της Σαμοθράκης (18-20 Οκτωβρίου 2024).
Εισηγητές του συνεδρίου ήταν κορυφαίες προσωπικότητες από τον ακαδημαϊκό χώρο και τη δημοσιογραφία, οι οποίοι συζήτησαν τις σύγχρονες εξελίξεις στο πεδίο των ΜΜΕ και της κοινωνίας.
Οι θεματικές ενότητες του 18ου Δημοσιογραφικού Συνεδρίου της Σαμοθράκης, ήταν οι εξής:
-Τεχνητή Νοημοσύνη και δημοσιογραφία.
-Οι εξελίξεις στις Εργασιακές σχέσεις στο δημοσιογραφικό Κλάδο.
-Δημοσιογραφική κάλυψη και διαχείριση κρίσεων από φυσικές καταστροφές.
-Πολιτιστική δημοσιογραφία και τουρισμός.
Οι εργασίες της 1ης μέρας
Κατά την πρώτη ημέρα αναλύθηκαν από πανεπιστημιακούς και επαγγελματίες δημοσιογράφους η διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης στη σύγχρονη δημοσιογραφία, συζητηθήκαν ενδελεχώς οι εξελίξεις στον εργασιακές σχέσεις στον κλάδο της δημοσιογραφίας με κεντρικό άξονα την υγιή ανάπτυξη και βελτίωση του επαγγέλματος και την αναζωογόνηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Στο τελευταίο πάνελ υπήρξε διεξοδική ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τη δημοσιογραφική κάλυψη και τη διαχείριση κρίσεων από φυσικές καταστροφές.
Το Δελτίο Τύπου της 1ης μέρας:
https://www.poesy.gr/18o-dimosiografiko-synedrio-samothraki
Οι εργασίες της 2ης μέρας
Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν την Κυριακή 20 Οκτωβρίου με τη θεματική ενότητα «Πολιτιστική δημοσιογραφία και Τουρισμός».
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης ημέρας, δημοσιογράφοι, ακαδημαϊκοί και επαγγελματίες των ΜΜΕ που συμμετείχαν στις εργασίες στο Φιδέλειο Πνευματικό Κέντρο, αντάλλαξαν απόψεις και εξέφρασαν γόνιμους προβληματισμούς για την πολιτιστική δημοσιογραφία και τον τουρισμό.
Ειδικότερα, η θεματολογία των εργασιών της Κυριακής, επικεντρώθηκε στην ανάδειξη του ρόλου της πολιτιστικής δημοσιογραφίας στην προώθηση του τουρισμού, αλλά και στην καλλιέργεια του πολιτιστικού τουρισμού ως μοχλού βιώσιμης ανάπτυξης. Οι ομιλητές ανέδειξαν τον τρόπο με τον οποίο οι δημοσιογράφοι μπορούν να λειτουργήσουν ως «γέφυρες» μεταξύ πολιτισμού και τουριστικής ανάπτυξης, προβάλλοντας την πολιτιστική κληρονομιά και τις σύγχρονες πολιτιστικές δραστηριότητες.
Συνολικά, η δεύτερη ημέρα του συνεδρίου ανέδειξε την κοινή επιθυμία για μια πιο στενή σύνδεση πολιτισμού και τουρισμού, με τη δημοσιογραφία να διαδραματίζει κομβικό ρόλο στη διάδοση της μοναδικής ταυτότητας κάθε τόπου.
Στο εναρκτήριο πάνελ της τελευταίας ημέρας του συνεδρίου συμμετείχαν: η Πρόεδρος του ΕΟΤ, Άντζελα Γκερέκου (χαιρετισμός μέσω video),
η Θεματική Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού, Οικονομικών και Εθελοντισμού της ΠΑΜΘ Φανή Μπαχαρίδου, o Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) και Γενικός Διευθυντής του ΙΝΣΕΤΕ, Ηλίας Κικίλιας (μέσω Skype), η Διευθύντρια Εφορείας Αρχαιοτήτων Έβρου – Διευθύντρια αρχαιολογικού μουσείου Σαμοθράκης, Δόμνα Τερζοπούλου, η δημοσιογράφος στην ιστοσελίδα Grtimes.gr, Δημιουργός της Τουριστικής – Ταξιδιωτικής ιστοσελίδας debbiestravel.gr Ντέπυ Χιωτοπούλου.
Την ανταλλαγή απόψεων συντόνισε ο Υπεύθυνος Γραφείου Τύπου της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, Θανάσης Τσολάκης.
Το βίντεο της 2ης μέρας
Τα συμπεράσματα
Mε επιτυχία ολοκλήρωσε τις εργασίες του το 18ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο της Σαμοθράκης το οποίο διεξήχθη το διήμερο 19-20 Οκτωβρίου 2024, με τη συμμετοχή 140 σύνεδρων από διάφορα μέρη της Ελλάδας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Θεσσαλία, Κρήτη, Ξάνθη κλπ.).
Τα σημαντικότερα συμπεράσματα του συνεδρίου από τις τέσσερις θεματικές ενότητες έχουν ως εξής:
Στην πρώτη θεματική ενότητα με θέμα: «Τεχνητή νοημοσύνη και δημοσιογραφία», έγιναν σημαντικές διαπιστώσεις, αλλά και προτάσεις. Στις κυριότερες επισημάνσεις των εισηγήσεων περιλαμβάνονται οι εξής:
-Τα εργαλεία της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) δρουν υποστηρικτικά προς τον ρόλο του δημοσιογράφου.
-Η τεχνολογία δεν πρέπει να βλάπτει τον άνθρωπο. Ο δημοσιογράφος είναι αυτός που πρέπει να ασκεί τον ελεγκτικό ρόλο και να αποφασίζει για το πώς θα αξιοποιεί την ΤΝ σε όφελος της αξιόπιστης ενημέρωσης και των πολιτών.
-Η ΤΝ μεταβάλλει τον τρόπο εργασίας των δημοσιογράφων. Το 88% έχει ήδη χρησιμοποιήσει εργαλεία ΤΝ προκειμένου να βρει περισσότερα στοιχεία για το ρεπορτάζ του.
-Η ΤΝ, όπως χρησιμοποιείται, συχνά, παραβλέπει την πραγματική ενημέρωση δίνοντας βάρος σε στοιχεία εντυπωσιασμού.
-Το μεγάλο λάθος που μπορεί να κάνει ένας δημοσιογράφος είναι να εμπιστευθεί άκριτα περιεχόμενο από την ΤΝ χωρίς να προβεί σε διασταύρωση.
-Έρευνα κατέδειξε ότι σχεδόν το 61% των Ελλήνων ενημερώνεται, σχεδόν, αποκλειστικά από τα social media. Πόσοι, όμως, γνωρίζουν ότι οι αλγόριθμοι μπορεί να προωθούν συγκεκριμένου τύπου δεδομένα;
-Πολλοί δημοσιογράφοι δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν ποια είναι τα εργαλεία ΤΝ ή δεν γνωρίζουν καν να τα χρησιμοποιούν, οι περισσότεροι μεγαλύτερης ηλικίας, θεωρούν ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός για τη χώρα μας είναι πολύ ακριβός.
-Oι δημοσιογράφοι πρέπει να εκπαιδευτούν ώστε να χρησιμοποιούν σωστά τα εργαλεία της τεχνολογίας.
-Έρευνα στο πλαίσιο διπλωματικής εργασίας, διαπιστώνει ότι οι Έλληνες δημοσιογράφοι είναι ενημερωμένοι για την ΤΝ. Ωστόσο, δεν είναι εξοικειωμένοι με αυτήν.
-Όταν χρησιμοποιείται οπτικοακουστικό υλικό που προέρχεται από την ΤΝ, θα πρέπει να επισημαίνεται.
Στη διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το σχέδιο του Κώδικα Δεοντολογίας της ΠΟΕΣΥ για τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στα ΜΜΕ που καταρτίστηκε από ειδική επιτροπή με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών και δημοσιογράφων. Ο Κώδικας είναι κάτι δυναμικό και θα μπορεί να εμπλουτίζεται.
Επίσης, προτάθηκε η ανάληψη πρωτοβουλίας από την ΠΟΕΣΥ σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη λήψη μέτρων και τη θέσπιση πλαισίου για την προστασία των δημοσιογράφων από τις επιπτώσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Στην θεματική ενότητα για τις εξελίξεις στις εργασιακές σχέσεις των δημοσιογράφων, οι εισηγητές εντόπισαν τα εξής:
-Αλλάζει σταδιακά η εργατική νομοθεσία και σε κρατικό και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Εντός του Νοεμβρίου του 2024 πρέπει να νομοθετηθεί η οδηγία 2022/2041 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επαρκείς κατώτατους μισθούς και αύξηση των συλλογικών συμβάσεων ώστε να καλύπτουν έως και το 80%, των εργαζομένων.
-Η νέα Οδηγία η οποία θα ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου του 2024 προβλέπει νέο μηχανισμό για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού, βασισμένο σε μαθηματικό τύπο που προϊδεάζει στο γαλλικό μοντέλο και θα έχει ως βασικούς δείκτες τον πληθωρισμό και την παραγωγικότητα. Επίσης, το νέο νομοθετικό πλαίσιο, βάσει της Οδηγίας, θα προβλέπει οδικό χάρτη για την προώθηση των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
-Οι νομάδες εργαζόμενοι δημοσιογράφοι καταδεικνύουν τις αλλαγές στα δεδομένα και τη φύση του επαγγέλματος. Άρα, πρέπει να υπάρξουν ρυθμίσεις που θα προβλέπουν επέκταση της προστασίας του εργατικού δικαίου για τις νέες μορφές εξάρτησης της δημοσιογραφικής εργασίας
–Πρέπει να εστιάζουμε πλέον στην οικονομική εξάρτηση του δημοσιογράφου από το ΜΜΕ και όχι μόνο στη νομική σχέση ,έτσι ώστε να θεσπιστούν κανόνες προστασίας για όλους όσοι παραμένουν ακάλυπτοι
-Το στρες στην εργασία αποτελεί ένα διαχρονικό πρόβλημα στο δημοσιογραφικό χώρο. Οι ψυχοσωματικοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες του δημοσιογραφικού χώρου είναι πραγματικοί και αποτελούν μείζον ζήτημα σήμερα για το πλαίσιο προστασίας υγείας και ασφάλειας της εργασίας
-Υπάρχει ανάγκη για θεσμοθετηθεί ένα σωστό ρυθμιστικό πλαίσιο καθώς εξελίσσεται η τεχνολογία στην σημερινή ψηφιακή εποχή.
-Πρέπει να αποτελεί υποχρέωση και του εργοδότη να στηρίζει το δημοσιογράφο σε περίπτωση καταχρηστικών αγωγών SLAPPs, αλλιώς η είδηση κινδυνεύει να αλλοιωθεί από την απειλή του δυσβάστακτου οικονομικού βάρους που καλείται να καταβάλει όταν υποβάλλεται σε αγωγές κατά της ελευθεροτυπίας
-Μετά τα μνημόνια και την οικονομική κρίση επήλθε το χάος. Όχι μόνο στον κλάδο της δημοσιογραφίας αλλά σε όλο τον κλάδο της ενημέρωσης.
-Πρέπει να εκπαιδευτούν οι ιδιοκτησίες των ΜΜΕ, προκειμένου να περάσουμε στην αυτορρύθμιση του χώρου
-Η αύξηση του κόστους ζωής τα τελευταία χρόνια είναι πολύ σημαντική και πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και τις αποδοχές.
-Ο δημοσιογραφικός κλάδος πρέπει να κατοχυρώσει βελτίωση των αποδοχών με την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας για όλους τους δημοσιογράφους
Επίσης, παρουσιάστηκε πρωτότυπη ιστορική έρευνα για τις απαρχές των δημοσιογραφικών Ενώσεων και τις ρίζες του συνδικαλιστικού κινήματος δημοσιογραφίας στην Ελλάδα που τελικά οδήγησαν στην ίδρυση της ΕΣΗΕΑ, το 1914.
Στην θεματική ενότητα για τη δημοσιογραφική κάλυψη φυσικών καταστροφών, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, διαπιστώθηκαν τα εξής:
-Βρισκόμαστε στην καρδιά της κλιματικής κρίσης -ή κατά τους ακαδημαϊκούς, της κλιματικής αλλαγής- την οποία περιμέναμε να έρθει περί το 2050 όμως εκδηλώθηκε πολύ πιο νωρίς και ως εκ τούτου ο ρόλος των ΜΜΕ αναδεικνύεται κομβικός για την κατανόηση των επιπτώσεων και της πρόληψης από τις αρνητικές επιπτώσεις
-Είναι επιτακτική η ανάγκη εκπαίδευσης των δημοσιογράφων που καλύπτουν ακραία φυσικά φαινόμενα. Πρέπει να καταρτιστούν για το πώς θα συμπεριφερθούν σε μεγάλες φυσικές καταστροφές και πως δεν θα παρεκκλίνουν από την τήρηση του Κώδικα Δεοντολογίας.
-Υπάρχει ιδιαίτερη ανάγκη για εκπαίδευση των δημοσιογράφων των τοπικών και περιφερειακών Μέσων, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα να επικαιροποιήσουν τις γνώσεις τους σ’ ένα περιβάλλον τεχνολογικής εξέλιξης. Στην προσπάθεια αυτή είναι απαραίτητη η συμμετοχή και εμπλοκή των τοπικών και περιφερειακών αρχών προκειμένου να ενισχύσουν το δημοσιογραφικό επάγγελμα και η αρχή πρόκειται να γίνει από την περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
-Ο δημοσιογράφος, φυσικά, δεν είναι επιστήμονας, όμως πρέπει να έχει γνώση αυτού που καλύπτει και να αποκτήσει κάποια εξειδίκευση.
-Υπάρχει ανάγκη σύνταξης εγχειριδίου σχετικά με όλες τις σωστές πρακτικές που οφείλουν να γνωρίζουν οι δημοσιογράφου που καλύπτουν τέτοια γεγονότα.
-Μετά το σεμινάριο για δημοσιογράφους που διοργάνωσε η Πυροσβεστική, παρατηρήθηκαν βελτιώσεις στη αναμετάδοση της είδησης για τις πυρκαγιές.
-Αναμένονται μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις και οι δημοσιογράφοι πρέπει να είναι προετοιμασμένοι.
Στην τελευταία θεματική ενότητα του συνεδρίου με θέμα: Πολιτιστική δημοσιογραφία και τουρισμός διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
-Η Ελλάδα βρίσκεται στην 3η θέση των καλύτερων παγκόσμιων τουριστικών προορισμών και ανάμεσα στα πέντε πιο ισχυρά brands στην Ευρώπη.
– Ο βιώσιμος – αειφόρος τουρισμός είναι το μέλλον της χώρας.
– Η ταυτότητα της Ελλάδας είναι εκείνη που μας ξεχωρίζει και μας καθιστά μοναδικούς παγκοσμίως και για αυτό πρέπει να τη διαφυλάξουμε.
Ευχαριστώ την ΠΟΕΣΥ για την παρουσία μου στο 18ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο Σαμοθράκης και τη συμμετοχή μου στο πάνελ της θεματικής ενότητας «Πολιτιστική Δημοσιογραφία και Τουρισμός».
*
– Το 18ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο Σαμοθράκης ήταν το δεύτερο μετά την αναβίωση το 2022, και συνδιοργανώθηκε από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ) και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και τελούσε υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
– Τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου παρουσιάστηκαν τα συμπεράσματα που προέκυψαν από το σύνολο των εργασιών που ξεκίνησαν το Σάββατο 19/10. Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα του Συνεδρίου, οι Σωτήρης Τριανταφύλλου, πρόεδρος ΠΟΕΣΥ, Θέμης Μπερεδήμας, πρόεδρος ΕΣΠΗΤ και αν. ΓΓ ΕΔΟΕΑΠ, Νίκος Καρράς, πρόεδρος ΕΣΗΕΜΘ, Κώστας Βασιλάκης, έφορος ΔΣ ΠΟΕΣΥ, Φώτης Καραγιάννης, μέλος του ΔΣ της ΕΣΗΕΘΣτΕΕ ανέλυσαν τις βασικές ενότητες και τις κύριες τοποθετήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου, με επίκεντρο τις προκλήσεις που προκύπτουν στους κλάδους της ενημέρωσης από την κλιματική κρίση, τις τεχνολογικές εξελίξεις αλλά και τα προβλήματα των εργασιακών σχέσεων.
– Με το πέρας των εργασιών, οι σύνεδροι ξεναγήθηκαν στον αρχαιολογικό χώρο στο Ιερό των Μεγάλων Θεών και το νεόδμητο αρχαιολογικό μουσείο της Σαμοθράκης, το οποίο άνοιξε τις πύλες του τον Ιούλιο του 2024.
– Χαιρετισμούς στο 18ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο Σαμοθράκης απηύθυναν ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο Υφυπουργός Μακεδονίας και Θράκης Κωνσταντίνος Γκιουλέκας, ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής πολιτικής Μανώλης Κουτουλάκης, οι βουλευτές Έβρου της Ν.Δ. Χρήστος Δερμεντζόπουλος και Σταύρος Κελέτσης, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Παππάς, ο γενικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου και ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης, ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Χριστόδουλος Τοψίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης Έβρου Βαγγέλης Πουλολιός, ο Δήμαρχος Σαμοθράκης Αθανάσιος Βίτσας και ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΥ, Σωτήρης Τριανταφύλλου, ενώ παραβρέθηκαν και η Θεματική Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού, Οικονομικών και Εθελοντισμού ΠΑΜΘ Φανή Μπαχαρίδου και ο Διευθυντής του ιδιαίτερου γραφείου του Γενικού Γραμματέα Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, Παντελής Ορφανίδης.
– Τις εργασίες του συνεδρίου τίμησαν με την παρουσία του η Πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ Μαρία Αντωνιάδου, ο Πρόεδρος της ΕΣΗΕΜΘ Νίκος Καρράς, ο Πρόεδρος της ΕΣΠΗΤ Θέμης Μπερεδήμας και ο πρόεδρος του ΕΤΑΣ ΕΣΗΕΘΣτΕΕ Σωτήρης Κέλλας.
-Επίσης, πραγματοποιήθηκαν ανταλλαγές δώρων, ενώ ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΜ-Θ Νίκος Καρράς δώρισε την επετειακή έκδοση της ΕΣΗΕΜ-Θ για τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της (1923 – 2023) στον δήμαρχο Σαμοθράκης Θανάση Βίτσα, στον γενικό γραμματέα Υπουργείου Ναυτιλίας Μανώλη Κουτουλάκη.
