Αφοσίωση, αγάπη, πάθος, επιμονή και υπομονή, αντοχή στις συνθήκες και στο χρόνο, συλλογική δουλειά είναι λέξεις ‘κλειδιά’ που κρύβονται μέσα στα κουτιά του Μακεδονικού Χαλβά των Αδελφών Χαΐτογλου, που συμπληρώνουν έναν αιώνα παράδοσης, γεύσης και ιστορίας.
ΝΤΕΠΥ ΧΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ (hiotopoulou@gmail.com)
«Σιγά σιγά, όλο και περισσότεροι ήθελαν να δοκιμάσουν το εξαιρετικό αυτό έδεσμα της οικογένειας Χαΐτογλου και περίμεναν με αγωνία το φορτηγό που το έφερνε μια φορά την εβδομάδα από τη Μακεδονία. Οι λέξεις ‘Μακεδονικός Χαλβάς’ ακούγονταν όλο και συχνότερα, και έτσι, η ίδια η αγορά ήταν εκείνη που έδωσε στο χαλβά Χαΐτογλου αυτό το όνομα».
Το παραπάνω κείμενο είναι ένα μόνο πολύ μικρό απόσπασμα από την επετειακή έκδοση «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΧΑΛΒΑΣ 1924 – 2024, ένας αιώνας παράδοσης και γεύσης» που επιμελήθηκαν επί δυο χρόνια η Λυδία Σαπουνάκη Δρακάκη Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και η Μαρία Λουίζα Τζόγια Μοάτσου υποψήφια Διδάκτωρ στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Εκατό χρόνια Μακεδονικός Χαλβάς της οικογένειας Χαΐτογλου, η οποία ξεριζωμένη από τα Πέρματα του Ικονίου (1920 – 1922), ιδρύει το 1924 το πρώτο εργαστήριο παραγωγής χαλβά, στην πλατεία Άθωνος στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, και στο πέρασμα των ετών, έχει καταφέρει από μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση να γίνει ένας ισχυρός όμιλος τροφίμων και να ταξιδεύει τον περίφημο Μακεδονικό Χαλβά στα πέρατα της γης.
«Σήμερα, για εμάς, είναι μια μέρα μνήμης, τιμής και ευγνωμοσύνης» είπε χαρακτηριστικά ο Κωνσταντίνος Χαΐτογλου διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας ΑΦΟΙ Χαΐτογλου Α.Β.Ε.Ε., στην επίσημη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου, στη Θεσσαλονίκη, για τα 110 χρόνια ζωής της εταιρίας.
Όπως ο ίδιος επισήμανε, συνεχίζοντας την παράδοση επεκτείνονται συνεχώς οι εγκαταστάσεις της εταιρίας και εμπλουτίζεται η παραγωγή τους με καινοτόμα προϊόντα υψηλής ποιότητας.
«Στα επόμενα χρόνια, ελπίζουμε τα παιδιά μας και τα παιδιά τους να συνεχίσουν να δημιουργούν, συγχρόνως να αφουγκράζονται τα προβλήματα της κοινωνίας και να συνεισφέρουν» υπογράμμισε ο κ. Χαΐτογλου.
Από την πλευρά του ο Λευτέρης Χαΐτογλου διευθυντής μάρκετινγκ της εταιρίας ΑΦΟΙ Χαΐτογλου Α.Β.Ε.Ε. στάθηκε στην αφοσίωση, την όρεξη και την αγάπη της οικογένειας να δουλεύουν σκληρά μαζί, αλλά και στα στελέχη της εταιρίας και τους εργαζόμενους. «Δεν θα είχαμε φτάσει εδώ χωρίς την προσπάθεια και την πολύτιμη συμβολή όλων» ανέφερε ο κ. Λευτέρης Χαΐτογλου κατά τη διάρκεια της συγκινητικής βραδιάς για την επέτειο των 100 χρόνων της εταιρίας.
Το λόγο πήρε ο 4ης γενιάς, μέλος της οικογένειας, Νικόλαος Χαΐτογλου, διευθύνων σύμβουλος της ΑΦΟΙ Χαΐτογλου Α.Β.Ε.Ε., ο οποίος μίλησε για πλήρη ευθύνη που έχουν απέναντι στους προγόνους τους και την ιστορία «και με την ίδια επιμονή θα φροντίσουμε τα εγγόνια μας να γιορτάσουν τα 200 χρόνια μια μέρα, με επίκεντρο πάντα τις ίδιες αξίες, το ηθικό επιχειρείν, τον άνθρωπο και την ποιότητα» υπογράμμισε.
Ο ίδιος στάθηκε σε δυο ανθρώπους που άλλαξαν την ιστορία της εταιρίας και διαμόρφωσαν το μέλλον βάζοντας τα πιο γερά θεμέλια: τον παππού του, Νίκο Χαΐτογλου, τον άνθρωπο που πίστεψε πιο πολύ από όλους αυτό το όραμα της ξεριζωμένης γενιάς, «έναν άνθρωπο που στα 90 χρόνια της ζωής του, δούλεψε ακούραστα, χωρίς διάλειμμα, τα 81, από 9 ετών. Έναν άνθρωπο που ανέβαινε στο φορτηγό γεμάτο με φρέσκο χαλβά και δεν γυρνούσε πίσω, παρά μόνο αν αυτό άδειαζε, όσες μέρες και αν χρειάζονταν» είπε ο κ. Χαΐτογλου γεμάτος συγκίνηση.
Και τον πατέρα του, Αλέκο Χαΐτογλου, για το ήθος, την εργατικότητα και τη διορατικότητά του. «Ο πρώτος άνθρωπος που πίστεψε ότι μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση από τη Θεσσαλονίκη μπορεί να γίνει μια μέρα ένας ισχυρός όμιλος τροφίμων. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη κληρονομιά για τα λόγια που μου λένε όλοι για εκείνον» πρόσθεσε ο 4ης γενιάς επιχειρηματίας της «ΑΦΟΙ ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ Α.Β.Ε.Ε.).
Οι σημαντικότεροι σταθμοί στην ιστορία της εταιρίας
1920 – 1922 Ξεκινούν οι διώξεις των Ελλήνων από τη Μικρά Ασία. Ξεριζώνεται και η οικογένεια Χαΐτογλου από τα Πέρματα του Ικόνιου. Θάνατος του Νίκου Χαΐτογλου.
1922 Μικρασιατική Καταστροφή. Τα αδέλφια Κωνσταντίνος, Σάββας και Λευτέρης καταφεύγουν κυνηγημένοι σε διάφορα μέρη. Η οικογένεια Χαΐτογλου ξανασμίγει στη Θεσσαλονίκη.
1924 Ίδρυση του πρώτου εργαστηρίου παραγωγής χαλβά, με την επωνυμία ‘Αφοί Χαΐτογλου Ο.Ε.’, στην πλατεία Άθωνος, στη Θεσσαλονίκη.
1940 – 1944 Το εργοστάσιο επιτάσσεται και μπαίνει στο πρόγραμμα επισιτισμού του ελληνικού στρατού. Μετά τη λήξη του πολέμου, ξεκινά από το μηδέν, λόγω μη αποπληρωμής του κρατικού χρέους.
1950 – 1955 Ο ‘χαλβάς από τη Μακεδονία’ κατακτά την αγορά της Αττικής, που τον αποκαλεί ‘Μακεδονικό Χαλβά’. Καθιερώνεται η ονομασία Μακεδονικός Χαλβάς. Ξεκινάει η τυποποίησή του σε λευκοσιδηρό κουτί με τη φιγούρα της Μακεδονοπούλας.
1962 Μεταφορά της παραγωγής σε νέες, ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης.
1968 – 1975 Ο Μακεδονικός Χαλβάς ξεκινάει την εξαγωγική του δραστηριότητα σε Ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία) με έντονο το ελληνικό στοιχείο και σταδιακά επεκτείνεται από την Αμερική έως την Αυστραλία (1975).
1994 Οι εγκαταστάσεις στο Καλοχώρι επεκτείνονται και δημιουργείται μια νέα, υπερσύγχρονη μονάδα παραγωγής χαλβά.
2007 Ολοκληρώνεται η νέα μονάδα – πρότυπο επεξεργασίας σουσαμιού και συσκευασίας ταχινιού.
2022 Οι εξαγωγές της εταιρίας συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, με παρουσία σε περισσότερες από 50 χώρες, σε πέντε ηπείρους.
2024 Ο Μακεδονικός Χαλβάς συμπληρώνει 100 χρόνια και γιορτάζει με νέο λογότυπο και συσκευασίες, παραμένοντας πιστός στην ιστορία του και σε μια οικογενειακή παράδοση που θα μείνει αναλλοίωτη, για πάντα.
*
-Κατά τη διάρκεια της επίσημης εκδήλωσης για τα 100 χρόνια της οικογενειακής επιχείρησης «ΑΦΟΙ ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ Α.Β.Ε.Ε.» μίλησε και ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας. «Έφερε μυστικά της παρασκευής του χαλβά, κουβάλησε τη σοφία και την παράδοση αιώνων, γέμισαν με γλυκύτητα τον κόσμο, και νίκησαν με τον ομορφότερο τρόπο την πίκρα του ξεριζωμού» ανέφερε ο Μητροπολίτης επισημαίνοντας πως η αγάπη και το μεράκι, η αδιάκοπη εργασία και το πάθος, η υπομονή και η επιμονή χαρακτηρίζουν τους ιδρυτές αλλά και τους εργαζόμενους, οι οποίοι αποτελούν δυνατό κεφάλαιο σε μια δουλειά και μια επιχείρηση.
– Το 1974 είναι η χρονιά που η εταιρία αποκτά εξαγωγικό προσανατολισμό και ο Μακεδονικός Χαλβάς εμφανίζεται στις αγορές του εξωτερικού. «Το ίδιο έτος ιδρύεται και η Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, που φέτος συμπληρώνει 50 χρόνια» επισήμανε ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας.
– Δυο χρόνια διήρκησε η έρευνα για τη συγγραφή του βιβλίου «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΧΑΛΒΑΣ 1924 – 2024, ένας αιώνας παράδοσης και γεύσης», της επετειακής έκδοσης που συνυπογράφουν οι Λυδία Σαπουνάκη Δρακάκη και Μαρία Λουίζα Τζόγια Μοάτσου.
Πέντε είναι οι βασικοί άξονες για την επιτυχία και την ανθεκτικότητα της οικογενειακής επιχείρησης Χαΐτογλου, όπως επισήμαναν οι συγγραφείς. Η ανθεκτικότητα της οικογένειας οφείλεται:
α. στον προσανατολισμό της οικογένειας που ήταν πάντα στραμμένος στο μέλλον
β. στην ευελιξία και προσαρμοστικότητα της ώστε να παραμένει επίκαιρη και ανθεκτική
γ. στην προώθηση καινοτομίας με σεβασμό στην παράδοση
δ. στη διαχείριση των ισχυρών δεσμών μεταξύ των γενεών
ε. από γενιά σε γενιά, στη σωστή αντιμετώπιση του ζητήματος της διαδοχής και της δημιουργίας ενός δυναμικού κληροδοτήματος για τις επόμενες γενιές.
-Σήμερα, ο όμιλος των εταιριών εξάγει πάνω από το 50% της παραγωγής του στις πέντε ηπείρους και απασχολεί 700 εργαζόμενους.
-Με το πέρας των χαιρετισμών της επετειακής εκδήλωσης, που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2024, στην επιβλητική αίθουσα Grand Pietra του Porto Palace, στη Θεσσαλονίκη, ακολούθησε επίσημο δείπνο.
Το μενού:
κύβοι ψητού παντζαριού με κρέμα πορτοκαλιού και μους μανούρι
κινόα με καπνιστή πάπια και παντζάρι, αποξηραμένο σύκο και σάλτσα από Μακεδονικό Ταχίνι με πορτοκάλι
τραγανά λαχανικά με προσούτο cotto, κάστανα, ρόδι, βινεγκρέτ με Μακεδονικό Ταχίνι και σάλτσα μοσχολέμονου
χοιρινό φιλέτο, πατάτα ντοφινουάζ με πράσο και καπνιστή πανσέτα, καρότο baby γλασέ και σάλτσα καλαμποκιού με τρούφα
μιλφέιγ με μους Μακεδονικό Ταχίνι με πορτοκάλι.
-Ο Μακεδονικός χαλβάς είναι από τις πιο υγιεινές τροφές και μάλιστα, μεταξύ άλλων, είναι συνυφασμένος με την εκκλησιαστική παράδοση της νηστείας. Είναι μια υγιεινή και θρεπτική φυσική λιχουδιά από ταχίνι (κρέμα σησαμιού) που συμπληρώνεται με μέλι και άλλες γεύσεις όπως βανίλια, καρύδια, φουντούκια, σοκολάτα, κακάο, καραμέλα κλπ. Το Μακεδονικό ταχίνι, εκτός από την κλασική γεύση, διατίθεται και με ρόδι και cranberries, με μέλι, με κακάο, με πορτοκάλι κλπ.
«Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι πόσα συστατικά περιέχει μια μπουκιά Μακεδονικού Χαλβά: την αναζήτηση του καλύτερου σουσαμιού σε μακρινές αγορές, την επεξεργασία του με τις πιο περίπλοκες τεχνικές – από την άλεση με λαξευμένες από ειδική πέτρα μυλόπετρες μέχρι τους καθαρισμούς των σπόρων με υπερσύγχρονα αυτοματοποιημένα συστήματα. Και όλα αυτά τελειώνουν με το ζωογόνο ζύμωμα του χαλβά με τα χέρια, όπως γινόταν παλιά, από παλιά» αναφέρουν στον επίλογό τους οι κυρίες Σαπουνάκη Δρακάκη και Τζόγια Μοάτσου για την επετειακή έκδοση «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΧΑΛΒΑΣ 1924 – 2024, ένας αιώνας παράδοσης και γεύσης».
